Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej przegłosowana. Co zmieni się w województwie lubelskim?

- Obrona cywilna i ochrona ludność to cały system. Informowania i zabezpieczenia ludności cywilnej, czyli wszystkich mieszkańców, każdej gminy w Polsce w przypadku zagrożenia – stanu wojennego bądź wojny. Wiemy, w jak niespokojnych czasach żyjemy. Na Lubelszczyźnie doskonale zdajemy sobie sprawę z powagi sytuacji, zwłaszcza, że 100 km od nas toczy się regularna wojna - mówi poseł Koalicji Obywatelskiej Michał Krawczyk.

Wcześniej Sejm przyjął 25 poprawek, a 31 odrzucił. Ustawa ma za zadanie regulować kwestie obrony cywilnej i ludności w przypadku zagrożenia. Od 2022 roku, kiedy Prawo i Sprawiedliwość zlikwidowało przepisy dotyczące ochrony ludności i obrony cywilnej w Polsce, nie było przepisów, które jasno określałyby kto i w jaki sposób będzie to kontrolował i egzekwował. Ustawa odpowiada na pytania, w jaki sposób mieszkańcy dowiedzą się o zagrożeniu, gdzie będą mogli się ukryć, w jaki sposób dowiedzą się o tych miejscach ukrycia.

- PiS przez dwa lata nie był w stanie zabezpieczyć ludności cywilnej na wypadek zagrożenia. Kolejny raz przekonaliśmy się o tym, że politycy PiS bardzo dużo mówią o bezpieczeństwie zwykłych obywateli, a w sprawie ochrony ludności nie zrobili nic. Ustawa, która wpłynęła w połowie września i została teraz uchwalona w bardzo precyzyjny sposób reguluje kwestie zasadnicze, w jaki sposób działamy w stanie pokoju, a w jaki w stanie wojny – dodaje Michał Krawczyk.

Działania opierające się na stanie pokoju to między innymi szkolenia, w jaki sposób i kto jest informowany (np. ludność cywilna), a także w jaki sposób niesie się pomoc ludziom, gdzie są miejsca ewakuacji, a także w jaki sposób ta ewakuacja się odbywa. To także odpowiedź na pytania kto zabezpiecza podstawowe potrzeby funkcjonowania ludności: woda, leki, żywność.

Ustawa jasno definiuje także czym jest schron, miejsce ukrycia i jakie obiekty można wykorzystywać podczas ewakuacji. W art. 155 ustawy jest jeden z ważniejszych przepisów, czyli środki finansowe zabezpieczone na funkcjonowanie obrony cywilnej i ochrony ludności w czasie pokoju. 0,3 % PKB będzie przeznaczane każdego roku na poprawę funkcjonowania i ochrony cywilnej w Polsce, w tym na inwentaryzacje i zabezpieczenie schronów oraz miejsc ukrycia. Daje to ponad 10 mld zł. rocznie.

- To 0,3 procent PKB w najbliższych 10 latach to 130 mld zł, które powędrują do organów i podmiotów obrony cywilnej i ochrony, czyli samorządy, wojewodowie, marszałkowie itp. W 2022 roku ustawa o obronie Ojczyzny zlikwidowała obronę cywilną. Zwracaliśmy wielokrotnie na to uwagę, że ta likwidacja powoduje brak ochrony dla ludności. Wtedy politycy PiS mówili, że to na chwilę będzie wprowadzone, ale to się nie dokonało. Jak wynika z ostatniego raportu gen. Stróżyka, nie wiadomo, czy nie było to pod wpływem obcych służb. Dopiero musieliśmy przejąć władzę i tego dokonać - mówi poseł Koalicji Obywatelskiej Konrad Frysztak.

W planach Lublina dotyczących ochrony ludności i obrony cywilnej jest przeniesienie Centrum Zarządzania Kryzysowego do budynku przy ul. Spokojnej. - Jesteśmy w trakcie opracowywania dokumentacji. Mamy odpowiednie narzędzia prawne i finansowe do realnego zabezpieczenia ludności – informuje Krzysztof Żuk, prezydent Lublina.

Jak podkreśla prezydent miasta, będzie to także modernizacja schronów, a także zagospodarowanie na ten cel nowych miejsc. - Mogą być to np. parkingi podziemne - zaznacza Krzysztof Żuk. Obecnie, schronienie znaleźć może ok. 5 tys. osób, bo schrony nie są przystosowane do pełnienia swojej funkcji. Jakiś czas temu Straż Pożarna zinwentaryzowała wszystkie pomieszczenia należące do instytucji państwowych, samorządowych, wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni, podmiotów gospodarczych, które prowadzą działania użyteczności publicznej. Nie były natomiast sprawdzane budynki prywatne. Z informacji, które udzieliły służby parlamentarzystom 62 tys. osób znajdzie miejsce w tzw. miejscach ukrycia.