Bez wkładu własnego

Samorządowy zespół konsultacyjno-doradczy spotkał się w sprawie nowej perspektywy finansowej na lata 2028-2034. Spotkanie zostało podusmowane w trakcie konferencji prasowej w Lublinie z udziałem europosła Krzysztofa Hetmana z Polskiego Stronnictwa Ludowego.

Na spotkaniu, w gronie samorządowców rozmawiano o tym jak skorzystać z szansy dla smorządów w związku z podziałem i wyłonieniem nowych priorytetów.

- Na posiedzeniu zespołu samorządowo-doradczego, który został jakiś czas temu powołany tutaj na terenie województwa lubelskiego, dzisiaj przede wszystkim poświęciliśmy czas na dyskusję dotyczącą nowych obszarów, które Komisja Europejska planuje wprowadzić do finansowania ze środków europejskich do końca tego roku - mówił Krzysztof Hetman. - W tej chwili jest taki newralgiczny moment na dyskusję o tym, jakie na przykład rodzaje projektów mogłyby w ramach tych nowych obszarów być finansowane. Tych obszarów będzie pięć. To jest konkurencyjność, kwestia obronności, szeroko rozumiana odporność wodna, mieszkalnictwo oraz transformacja energetyczna. Rozmawialiśmy, które z tych obszarów byłyby priorytetowe z punktu widzenia samorządów lokalnych województwa lubelskiego. Okazało się, że tym najważniejszym jest kwestia odporności wody, na drugim miejscu, jest obronność oraz transformacja energetyczna. To są te trzy obszary, które są niezwykle istotne z punktu widzenia samorządów.

Jak dalej podkreślał europoseł - część z tych projektów, które będą finansowane środkami europejskimi w ramach już istniejących programów i w ramach nowych obszarów, będzie mogła być sfinansowana w 100% ze środków europejskich. W ten sposób samorządy nie będą musiały wykładać własnych pieniędzy na wkład własny. Jest to oferta dla wszystkich przygranicznych regionów - aż od Finlandii po Rumunię.

- Rrozmawialiśmy o tym, aby kwestie związane ze wsparciem służby zdrowia wpisać także jako jeden z najważniejszych elementów dotyczących tych źródeł finansowania środków europejskich, które będziemy mieli do dyspozycji. Pojawia się bardzo duża elastyczność ze strony Komisji Europejskiej, jeśli chodzi o zarówno nowe obszary, jak i poziom finansowania - dodawał eurodeputowany. - Najważniejsze z mojego punktu widzenia jest to, aby nasze lubelskie samorządy były do tego dobrze przygotowane, ponieważ cały proces legislacyjny tych zmian powinien zakończyć się jesienią tego roku i te nowe możliwości będą od 1 stycznia 2026 roku. Niezwykle istotne jest przede wszystkim to, aby nasi samorządowcy mieli tą informację, że te zmiany nadchodzą, aby mogli się do nich przygotować, szczególnie jeśli chodzi o projekty. A dla mnie ta wiedza jest niezwykle istotna, aby w tych dyskusjach i rozmowach na poziomie Brukseli mieć możliwość odzwierciedlenia potrzeb i oczekiwań, jakie mają samorządy.

Rakieta w Przewodowie i obronność

Z kolei Arkadiusz Bratkowski (radny Sejmiku Województwa Lubelskiego, z ramienia PSL) apeluje do Hetmana, by w unijnym projekcie Tarcza Wschód znalazł się zapis dotyczący bezpieczeństwa zdrowotnego. Nawiązał do sytuacji, gdy jesienią 2022 roku we wsi Przewodów w województwie lubelskim doszło do eksplozji,. Zginęło dwóch polskich obywateli. Przyczyną eksplozji była zabłąkana rakieta ukraińskiej obrony powietrznej.

- W ramach Tarczy Wschód dobrze byłoby, żeby tam się znalazły pieniądze na ochronę zdrowia, bo wiemy, że zabezpieczenie granicy to jedna sprawa, a inna to przykład Przewodowa, gdzie spadła rakieta i zginęły dwie osoby. Ale gdyby ta rakieta spadła parę kilometrów dalej w blok mieszkalny, to ilość osób byłoby rannych. I teraz tutaj ta gotowość naszej służby zdrowia musi być zabezpieczona, a gotowość kosztuje. Dlatego też wielki apel i wiem, że jest tutaj wielka determinacja Krzysztofa Hetmana, żeby w ramach tego dokumentu, który został już przyjęty, rozszerzyć go o zapis, by tam się znalazły pieniądze na służbę zdrowia - tłumaczył Bratkowski.

CZYTAJ TAKŻE: Tragedia w Przewodowie. Zełeński: "To nie był nasz pocisk"

Wicewojewoda lubelski Andrzej Maj zaznaczył, że jako Lubelski Urząd Wojewódzki należy koordynować pewne wydawanie środków.

- Szczególnie celowość, żeby pomóc samorządom, żeby pewne inwestycje zsieciować. Pieniądze, które są dzisiaj przekazywane na obronę cywilną, to jest 0,3% PKB - około 10 miliardów rocznie. Ten program jest rozpisany na 10 lat, także przy wzroście PKB będzie to około 130 miliardów w ciągu 10 lat. Oczywiście przez ostatnie 30 lat nie bardzo mówiliśmy o obronie cywilnej, także cieszę się, że te środki są, że ten program się zaczyna - mówił Maj.

Stwierdził, że te pieniądze można doskonale też połączyć z pieniędzmi europejskimi, gdzie to bezpieczeństwo staje się priorytetem wydzielonym w pieniądzach europejskich. - To wszystko możemy połączyć i rzeczywiście zrobić przez najbliższe lata bardzo dużo dla bezpieczeństwa naszych mieszkańców w ramach obrony cywilnej i obrony ludności - dodał wicewojewoda.

Wszystkie wnioski ze spotkania trafią też do MSWiA przez które pieniądze na obronę cywilną i cywilną są dystrybuowane.

Co najważniejsze dla samorządów?

Do planów i programu odniósł się wójt gm. Wisznice w powiecie bialskim.

- Bardzo ucieszyliśmy się z informacji, które przekazał nam Krzysztof Hetman, iż będzie możliwość być może jeszcze rekonstrukcji programów regionalnych i przeznaczenie środków na nowe obszary. I jednoznacznie jako samorządowcy, wszyscy wskazaliśmy, że takim kluczowym obszarem jest szeroko pojęta woda i szeroko pojęty obszar wodny, zarówno w małych gminach, gminach takich jak gmina Wisznice, czy jeszcze mniejszych, jak i w mieście takim, jakim jest Miasto Lublin. Drugim obszarem, który jest warty zainteresowania i też bardzo ważny, jest obronność. Bardzo ucieszyła nas informacja, że być może będzie możliwość konstrukcji projektów takich, gdzie samorządy będą dostawały 100% dofinansowania - zaznaczał Piotr Drabik, wójt gminy Wisznice.

Głos zabrał też były marszałek województwa lubelskiego.

- Samorządy oczekują również renegocjacji pewnych ustaleń z Komisją Europejską, jeżeli chodzi również o programy regionalne. I myślę, że jest to doskonała okazja też, byśmy my tutaj w województwie lubelskim doczekali się renegocjacji funduszy dla Lubelskiego, bo na tle samorządów naszego kraju udział środków zwrotnych i poręczeniowych jest rekordowy. 14% tych funduszy to jest bardzo dużo, natomiast są województwa, gdzie mają 4% - dodawał Sławomir Sosnowski. - Wiem, że marszałek Jarosław Stawiarski próbował to robić, negocjując program dla Lubelskiego, natomiast niestety nieskutecznie. Myślę, że jest to doskonała okazja, by powrócić do tych negocjacji i w tym momencie duży zastrzyk pieniędzy przeznaczyć właśnie na te priorytety, które proponuje i Komisja, szczególnie jeżeli chodzi o gospodarkę wodą i zasobami wodnymi, jak również te, które samorządy wskazują jako priorytety.

Konferencja prasowa

Sprawdź portal Lublin24, bądź na bieżąco!

Bartosz Jaworski (1)