Agresja Rosji sowieckiej na Polskę
17 września 1939 roku Armia Czerowna zaatakowała Polskę jednoczesnie nie wypowiadając jej wojny. Na mocy tajnego protokołu do paktu Ribbentrop-Mołotow, ZSRR zobowiązał się do zbrojnego wystąpienia przeciw Polsce w sytuacji, gdyby III Rzesza prowadziła wojnę z Polską. Tym samym Związek Radziecki złamał pakt o nieagresji, który miał obowiazywać do końca 1945 roku.
Aresztowano ponad 200 tys. Polaków w tym oficerów, ziemian, prawników i policjantów, a obywateli zmuszono do przyjęcia radzieckiego obywatelstwa. Około 1,3 mln Polsków wywieziono na Syberię, a ok. 22,5 tys ofcierów i policjantów zabito w Katyniu, Twerze i Charkowie. Były też masowe represje wobec Polaków i obywateli polskich przebywających na wschodnich terenach Rzeczypospolitej Polskiej, grabież polskiego majątku narodowego i prywatnych dóbr.
ZSRR przedstawiał te wydarzenia jako wyzwoleńczy pochód na tereny Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi. Z kolei PRL nie eksponował tych wydarzeń, co najwyżej przedstawiano eufemistycznie jako pokojowe „wkroczenie” wojsk radzieckich w celu „ochrony” ludności na wschodnich terenach.
Dzień Sybiraka
Dzień Sybiraka jest polskim świętem odbywającym się corocznie 17 września w rocznicę napaści radzieckiej na Polskę. Od 1991 roku organizowany jest przez Związek Sybiraków, czyli polską organizację zrzeszającą byłych zesłańców. Najważniejsze w tym dniu jest przypominanie prawdziwych losów zesłańców, spisywanie ich od żyjących osób i przekazywanie dalej.
Szczegółowy program uroczystości
10.30 – złożenie kwiatów pod tablicą por. Jana Bołbotta w Collegium Iuridicum KUL (ul. Spokojna 1),
11.00 – Msza św. w kościele pw. Wniebowzięcia NMP Zwycięskiej (pobrygidkowski) przy ul. Narutowicza 6 z udziałem pocztów sztandarowych i orkiestry wojskowej,
12.00 – Przemarsz ul. Kapucyńską na Plac Litewski,
12.15 – uroczystość, z ceremoniałem wojskowym, przy pomniku Nieznanego Żołnierza (odegranie hymnu narodowego RP, powitanie uczestników uroczystości, wystąpienia okolicznościowe, złożenie kwiatów i zapalenie zniczy na płycie pomnika Nieznanego Żołnierza, odegranie melodii "Śpij kolego"),
13.00 – Przemarsz na plac Dzieci z Pahiatua (obok Centrum Kultury),
13.15 – uroczystość przy pomniku Matki Sybiraczki (odegranie hymnu Sybiraków, wystąpienie okolicznościowe, złożenie kwiatów i zapalenie zniczy, odegranie melodii Cisza).
- Wydarzeniem towarzyszącym uroczystościom będzie bezpłatny spektakl słowno-muzyczny Misterium Katyńskie „Strzały o świcie”, który odbędzie się w niedzielę (20 września) o godz. 19.00 w kościele cywilno-wojskowym pw. Niepokalanego Poczęcia NMP (Aleje Racławickie 20) - informuje Monika Głazik z Biura Prasowego w Kancelarii Prezydenta Miasta Lublin.