Lublin: Znaleźli "historyczną" cegłę. Wyprodukowano ją w nieistniejącej już cegielni

Mieszkańcy jednego z budynków mieszkalnych przy ul. Stephensona w Chełmie przekazali chełmskiej Delegaturze Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków cegłę, która była użyta do budowy historycznego budynku. Cegła ceramiczna to podstawowy materiał budowlany, z jakiego zbudowano w okresie międzywojennym budynki mieszkalne Osiedla Dyrekcji Kolejowej w Chełmie. Mieli tam zamieszkać urzędnicy Wschodniej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych.

 

- Cegła ma wymiary: 275 x 135 x 65 mm i waży 4,1 kg. Identyfikację cegielni, która wyprodukowała cegłę, umożliwia odciśnięta w glinie sygnatura „Helenów”. Lubelska Cegielnia Helenów była w okresie międzywojennym największą cegielnią w mieście i regionie. Mieściła się na klinie między al. Kraśnicką i ul. Nałęczowską. Jej wyroby cieszyły się uznaną renomą ze względu na wysoką jakość. Założycielem cegielni był Wincenty Gumiński, a nazwa wytwórni pochodziła od imienia jego żony Heleny z Czerwieńskich - informuje Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków. - Cegielnia Helenów była zapewne jedną z kilku cegielni, której wyroby wykorzystano do wzniesienia budynków mieszkalnych Osiedla Dyrekcji Kolejowej.

 

LWKZ dodaje, że w „Przeglądzie Komunikacyjnym” z 1931 r. ukazał się wywiad z przedstawicielami firmy „BUDEX” z Warszawy, która wybudowała 113 domów i około 12 km ulic na Osiedlu Dyrekcji Kolejowej w Chełmie.

 

 

- W tekście zamieszczono interesującą statystykę dotyczącą ilości materiałów budowlanych, użytych do wzniesienia budynków. Łącznie użyto: 31 milionów sztuk cegły, 2 112 ton żelaza, 3 600 ton wapna, 2 000 ton cementu, 5 000 metrów kwadratowych drewna tartego, 2 miliony sztuk dachówek ceramicznych, 27 000 metrów sześciennych piasku oraz cały szereg innych materiałów budowlanych. Firma „BUDEX” wykonała ogółem: 80 000 metrów sześciennych murów, 77 400 metrów kwadratowych sklepień, 41 200 metrów sześciennych ścianek działowych, 101 300 metrów bieżących wiązania dachowego, 40 400 metrów sześciennych robót ziemnych oraz znaczną ilość pomocniczych robót - podaje LWKZ. - O wielkości inwestycji świadczą również inne fakty. Ilość wagonów z materiałami budowlanymi dochodziła dziennie do 120, a ich wyładunek odbywał się przez całą dobę. W okresie największego nasilenia robót na budowie pracowało 3 000 robotników – w tym 500 murarzy.

 

Historyczną cegłę będzie można zobaczyć na wystawie czasowej „Osiedle Dyrekcji Kolei Państwowych w Chełmie”. Uroczyste otwarcie wystawy odbędzie się 22 października w Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza w Chełmie.