Przypadek Żołnierkiewicza: linie światła, punkty, słowa i nie tylko.

Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza w Chełmie, Galeria 72 organizuje
pierwszą od ponad dekady wystawę indywidualną Tomasza Żołnierkiewicza (1935 – 2018) –
wybitnego przedstawiciela sztuki nowoczesnej, znanej persony w warszawskich kręgach
artystycznych oraz szanowanego wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Wystawa „Przypadek Żołnierkiewicza: linie światła, punkty, słowa i nie tylko” ukazuje
szerokie spektrum jego twórczości – od abstrakcyjnych płócien, przez kompozycje letrystyczne
i konstruktywistyczne, po prace z obszaru taszyzmu.
Żołnierkiewicz był artystą wszechstronnym – tworzył malarstwo olejne, grafikę, rysunek,
akwarele, gwasze oraz plakaty. Jego dorobek artystyczny to fascynująca opowieść
o poszukiwaniu formy i znaczenia. Geometryczne abstrakcje często odnosiły się do tematyki
kosmicznej, ciał niebieskich i astrologii. Wiele dzieł inspirowanych było muzyką klasyczną –
szczególnie twórczością Chopina i Bacha – co stanowiło próbę przełożenia języka dźwięku na
język obrazu. Wyjątkowe miejsce w jego twórczości zajmują tzw. obrazy pisane, gdzie artysta
warstwowo nanosił teksty, tworząc nieczytelne palimpsesty – wizualne labirynty słów.
Tomasz Żołnierkiewicz (1935–2018) wywodził się z legendarnej pracowni Artura Nachta-
Samborskiego, a następnie był asystentem Stefana Gierowskiego – dwóch ikon polskiego
malarstwa nowoczesnego. Przez ponad pół wieku związany był z Akademią Sztuk Pięknych w
Warszawie - Wydziałem Malarstwa, gdzie wykładał i stał się postacią kultową. W 1991 roku
otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1999 – profesora zwyczajnego.
Na wystawie zaprezentowanych zostanie 49 prac – zarówno uznanych, jak i rzadko
pokazywanych dzieł pochodzących z kolekcji prywatnych. Kuratorem ekspozycji jest Michel
Gauthier z paryskiego Centre Pompidou – ceniony znawca sztuki nowoczesnej i nieustanny
promotor sztuki Europy Wschodniej, a w szczególności polskiej awangardy XX w. W ostatnich
latach przygotował wystawy i opublikował teksty na temat powojennej sztuki polskiej,
koncentrując się na twórczości Wojciecha Fangora, Stefana Gierowskiego i Józefa Hałasa. Jego
wybór podkreśla różnorodność twórczości Żołnierkiewicza.
Wystawie towarzyszy pierwsza indywidualna publikacja poświęcona Tomaszowi
Żołnierkiewiczowi – istotny krok w kierunku pełniejszego rozumienia twórczości artysty i jego znaczenia w historii polskiej awangardy